Showing results by narrator "Michał Breitenwald" in All Categories

Nostalgiczna podróz w czasie. Autor powraca pamiecia w rodzinne strony, by opisac nieistniejacy swiat kresowych dworów: litewskie Nowotrzeby i bialoruskie Kaluzyce. Z duza pieczolowitoscia odtwarza wyglad budynków, sprzetów, a takze zwyczaje i potrawy. Wspomina dzieciece zabawy i ludzi, których wtedy spotkal.

Jak mogli czuc sie Polacy w czasach, kiedy na mapach Europy Polski nie bylo juz od bardzo wielu lat? Mozemy dzisiaj próbowac sobie wyobrazic poczucie niemocy wobec zaborców, uczucie wstydu, hanby, bezsilnosci, zawodu czy rozczarowania. Jednak zyc trzeba bylo dalej, dlatego ludnosc nadal urzadzala tytulowe uroczystosci. Na jednej z nich, w podkrakowskich Bronowicach, dochodzi do niezwyklego spotkania z zaproszonymi przez panstwa mlodych dla zartu duchami. Spotkanie to mialo byc wezwaniem do podjecia dzialan wobec zaborcy.

Zbiór reportazy o kampanii wrzesniowej. Wiekszosc reportazy w ksiazce powstala na goraco, w ostatnich miesiacach 1939 roku, na podstawie rozmów z bezposrednimi uczestnikami wydarzen. Wedlug opowiadania porucznika Jerzego Lewandowicza:"W nocy z 24 na 25 sierpnia o pól do piatej obudzil mnie zolnierz z rozkazem mobilizacyjnym. Mielismy stworzyc oslone mobilizacji.

Zbiór opowiadan. W tekstach przedstawiono historie osób represjonowanych w róznych latach PRL - u. Wsród bohaterów sa m.in.: byly zolnierz armii Andersa, funkcjonariusz Urzedu Bezpieczenstwa oraz stary góral. Autor skupia sie na opisie postaw i zachowan ludzi zyjacych w czasach Polski Ludowej. Poza barwnie nakreslonymi postaciami na szczególna uwage zasluguja opisy przyrody.

Lacinskie "de profundis" oznacza "z glebokosci". Doglebnie, trafnie, z historycznym i odautorskim komentarzem opisuje tu Wankowicz dzieje exodusu Polaków do Kanady na przelomie wieków XIX i XX. Ale "Polacy i Ameryka" to nie tylko dzieje exodusu. Mistrz reportazu przedstawia tez proces zapuszczania korzeni czy codzienne zmagania z cudzoziemska rzeczywistoscia. Poznajemy tez ówczesna spoleczna i polityczna sytuacje rodaków, która staje sie powodem ruchów emigracyjnych na inny kontynent.

Wszystkie wątki cyklu "W poszukiwaniu straconego czasu" zostają zamknięte w ostatniej,siódmej części- "Czasie odnalezionym". Schorowany Marcel przebywa w sanatoriach, odwiedzając Paryż tylko okazjonalnie. Odwiedza Guermantesów, spaceruje z Gilbertą lub samotnie po okolicy. Wspomina i podsumowuje swoje życie i wreszcie postanawia je opisać.

"Nie ma Albertyny" to szósta czesc cyklu "W poszukiwaniu straconego czasu". Bohater rozstal sie z Albertyna, ale zaluje tego i pragnie ja odzyskac. Niestety, dowiaduje sie, ze ukochana zginela w wypadku. Zyskuje tez potwierdzenie, ze byla homoseksualistka. Jest juz za pózno na wszystko... poza rozpacza i spózniona zazdroscia.

Marcel powoli godzi sie ze strata. Ponownie spotyka Gilberte, wyjezdza w podróz do Wenecji. Zycie bez Albertyny jest mozliwe.

"Uwieziona" to piata czesc cyklu "W poszukiwaniu straconego czasu" Marcela Prousta. Zarazem pierwsza, która ukazala sie po smierci autora. Jest to studium zwiazku z kobieta ,a takze rozwazanie zawilosci relacji damsko - meskich, damsko - damskich i mesko - meskich.

Zbiór felietonów poruszajacych temat zachowan Polaków na emigracji. Wzbudzil tak olbrzymie kontrowersje, ze gdy autor wydal "Kundlizm" w Rzymie w 1974 roku, kilka czasopism emigracyjnych na znak protestu zerwalo z nim wspólprace. Bo "kundlizmem" nazwal Wankowicz nasza ceche narodowa, stanowiaca przeciwienstwo godnosci i szlachetnosci. Niniejsze teksty publicystyczne to bowiem nie tylko obserwacja emigranckiego zycia w obcym kraju - to zarliwa i otwarta krytyka rodaków, próbujacych na skróty, na cudzej krzywdzie zbudowac wlasne szczescie.

"(...) Kiedy bylem malym chlopcem, puszczalem z matka latawce. Patrzylem, jak wzbijaly sie w niebo tak wysoko, na ile starczylo sznurka. Pytalem mame, wskazujac na niebo: Co tam jest, mamo? Przestrzen - odpowiadala. A co to jest przestrzen, mamo? To jest cos, co nie ma konca, synku.

Ostatnie dzielo pisarza wydane za jego zycia. Jest to dowcipna, erudycyjna rozprawa o gatunkach pisarstwa, które ma swój poczatek w potrzebie podzielenia sie z innymi swoimi przezyciami. Na tom skladaja sie krótkie teksty, poswiecone sztuce pisania reportazy. Autor skupia sie na uwagach na temat jezyka, fonetyki. Analizuje proces slowotwórczy i przywoluje jezyk polskiej emigracji, podkresla wage humoru i jego intelektualny aspekt. W tekstach znajdziemy zarówno refleksje historyczna, jak i merytoryczna, stylistyczna i etyczna. Na uwage zasluguje konsekwentna, przystepna narracja, która nie spowalnia tempa calosci.

Zainspirowana ludowa basnia epopeja fantastyczna opisujaca niezwykle przygody dwóch olbrzymów: Gargantui i jego syna Pantagruela. Jest to lsniaca rubasznym, czesto wulgarnym humorem opowiesc, w której groteska przeplata sie z szalona fantazja. Nauki, jakie pobieraja bohaterowie, bitwy i pojedynki, które tocza, ich niekonczace sie uczty, wedrówki, sady, zarty, fortele, parodystyczne debaty z ówczesnymi autorytetami - wszystko to sluzy autorowi za kanwe dla swobodnej, niczym niekrepowanej satyry na caly otaczajacy go swiat.

Wywolujacy dzis sporo kontrowersji reportaz z ostatnich dni przedwojnia oraz poczatków kampanii wrzesniowej. Wankowicz podjal próbe rekonstrukcji wydarzen w Gdansku - godzina po godzinie. Wiele znaczacych szczególów dotyczacych obrony Westerplatte zaczerpnal z rozmowy z majorem Henrykiem Sucharskim. Obficie korzystal równiez z relacji innych swiadków.

Reportaz o Oddziale Wydzielonym Wojska Polskiego. To m. in. dzieki temu utworowi rozpowszechnil i utrwalil sie mit majora Henryka Dobrzanskiego, ps. "Hubal". W 1945 roku we Wloszech Melchior Wankowicz spotkal jednego z hubalczyków, który opowiedzial mu dzieje oddzialu. Tym zolnierzem byl Romuald Rodziewicz, ps. "Roman". Jego relacja doczekala sie kilku wydan.

Znakomita opowiesc o tworzeniu podwalin PRL - u. Autor pokazuje, ze okres pomiedzy zakonczeniem okupacji hitlerowskiej, a Odwilza Pazdziernikowa 1956 roku, to nie tylko czas dyktatury, walki z wrogami klasowymi, cenzura, ale równiez epoka, w której zyli zwykli ludzie. Rózni ludzie, ci szlachetni, oddani Polsce, ale takze ci pozbawieni skrupulów, niegodziwi.

Rodzina glównego bohatera zamieszkuje w skrzydle palacu rodu de Guermantes. On sam zakochuje sie w pani de Guermantes. Aby sie do niej zblizyc, za wszelka cene próbuje zdobyc przychylnosc rodziny.

Niedokonczona, ostatnia powiesc Witkacego. Glównymi bohaterami sa dwaj przyjaciele: Izydor i Marceli. Ich relacja zostaje wystawiona na próbe, gdy jeden zeni sie z byla dziewczyna drugiego. Fabula jest pretekstem do ukazania waznych problemów spolecznych. Witkacy prezentuje tu swój specyficzny system filozoficzny, narzeka na upadajaca sztuke i literature.

Jeden z najpiekniejszych romansów historycznych w literaturze polskiej. Tytulowa bohaterka, wiodla spokojne zycie szlachcianki u boku swego duzo starszego meza, szambelana - Anastazego Walewskiego. Trzymala sie z dala od dworskich rozrywek. Wszystko zmienilo sie, gdy pewnego dnia wyjechala, by powitac cesarza Francuzów - Napoleona. Ze strony wladcy byla to milosc od pierwszego wejrzenia, ona dlugo opierala sie jego urokowi. Ostatecznie pare polaczylo gorace uczucie i nawiazali dlugoletni romans. Idealne polaczenie faktów historycznych z literacka fikcja.

Tytulowa bohaterka, wiodla spokojne zycie szlachcianki u boku swego duzo starszego meza, szambelana - Anastazego Walewskiego. Trzymala sie z dala od dworskich rozrywek. Wszystko zmienilo sie, gdy pewnego dnia wyjechala, by powitac cesarza Francuzów - Napoleona. Ze strony wladcy byla to milosc od pierwszego wejrzenia, ona dlugo opierala sie jego urokowi. Ostatecznie pare polaczylo gorace uczucie i nawiazali dlugoletni romans. Idealne polaczenie faktów historycznych z literacka fikcja.

Trzeci tom dziel zebranych Melchiora Wankowicza, zawiera utwory o tematyce wojennej. Sa to m.in.: reportaze dotyczace I wojny swiatowej i wojny polsko - bolszewickiej. Reportaze Wankowicza, lacza autentyzm zdarzen z elementami wspomnieniowymi i fabularno - anegdotycznymi. Ponadto widac w nich wrazliwosc pisarza na rózne barwy i odcienie polszczyzny. W 1999 roku na podstawie "Szpitala w Cichiniczach" nakrecono film pt. "Wrota Europy", w rezyserii Jerzego Wójcika.